Και λίγη Φιλανδική ιστορία ...έτσι σαν μοντέλο!!!
Εδώ μια παρατήρηση. Ορέ παλικάρια ...και κοπελιά, εντάξει ορμάμε στην πέμπτη δεκαετία και είμαστε και λίγο δεινόσαυροι αλλά αφού βρήκατε το blog και το διαβάσατε γιατί τραβάτε τέτοιο κόλλημα στον να γράψετε και στα comments αυτά που θέλετε να πείτε να τα διαβάσουν και οι άλλοι και να μοιράζονται τις εμπειρίες σας;
Λοιπόν επειδή κάποιες απορίες σας απαιτούν κάποιες απαντήσεις.
Η Φιλανδία ιδρύθηκε σαν κράτος το 1917 από 
έναν απλό και μοναδικό λόγο, η Ρωσία είχε ανοιχτά πολλά μέτωπα και ο Λένιν δεν μπορούσε να διαθέσει στρατό για να καταστείλει τον ξεσηκωμό της φιλανδικής επαρχίας. Αποφάσισε λοιπόν να τους αφήσει να ανεξαρτητοποιηθούν με σκοπό να ασχοληθεί με το ζήτημα όταν ο εμφύλιος στη Ρωσία και ο πρώτος παγκόσμιος πόλεμος τελειώνανε. Μέχρι τότε δεν υπήρχε Φιλανδία. Υπήρχε μόνο μια επαρχία με αγρότες που ήταν το σημείο που συναντιόταν ο σουηδικός και ο ρωσικός στρατός στους αλλεπάλληλους πολέμους τους και όποιος κέρδιζε, κέρδιζε και τη Φιλανδία. Η φιλανδική συνείδηση εμφανίστηκε κάπου στο τέλος του 16 αιώνα όταν για πρώτη φορά ο επίσκοπος Φιλανδίας Mikael Agrikola μετέφρασε τη βίβλο στα φιλανδικά και αυτό ήταν το μόνο φιλανδικό βιβλίο για αιώνες μιας και οι Φιλανδοί δεν είχαν ποτέ αξιώματα η εκπαίδευση και η διδαχή της φιλανδικής γλώσσας απαγορευόταν. Ακόμη και μέσα στην φιλανδική επαρχία διοικούντο είτε από Σουηδούς που είχαν μετακομίσει οριστικά είτε από σουηδοποιημένους Φιλανδούς.
Στη απόφαση για ανεξαρτησία οι Φιλανδοί οδηγήθηκαν από ένα απλό δίλημμα, αν ζητούσαν βοήθεια από τους σουηδους και επιστροφή τους στη Σουηδία θα εισβάλανε οι ρώσοι και έτσι 
είπαν, αφού δεν μπορούμε να γίνουμε Σουηδοί θα γίνουμε ανεξάρτητο κράτος. Αυτός ήταν ένας πολύ έξυπνος ελιγμός του γερμανόθρεφτου Φιλανδού εθνάρχη του Mannerheim. Χαρακτηριστικό ότι ο εθνάρχης, πρώτος πρόεδρος και μεγαλύτερος ήρωας της Φιλανδίας δεν μιλούσε φιλανδικά και χρειαζόταν μεταφραστή ακόμα και για τις πιο απλές του επικοινωνίες με τον στρατό του.
Αμέσως μετά την ανεξαρτησία οι Φιλανδοί χωρίσθηκαν σε δυο
στρατόπεδα, τους τσιφλικάδες, ιερωμένους και γενικά την άρχουσα τάξη με τους λακέδες τους που ονομάζονταν και Λευκοί και από την άλλη πλευρά τους άκληρους χωριάτες, εργάτες και όσους είχαν επηρεαστεί από τον Λένιν που παρ΄ επιπτοντως έζησε τα χρόνια της εξορίας του από τον τσάρο στο Tampere στη Φιλανδία, τους κόκκινους. Ο εμφύλιος, ένας από τους πιο αιματηρούς στην ιστορία της Ευρώπης κράτησε κάτι λιγότερο από τρεις μήνες. Στην αρχή οι κόκκινοι νικούσαν αλλά στη συνέχεια γερμανικός στρατός ήρθε να βοηθήσει τον Mannerheim και ακολούθησε η σφαγή. Σε ένα βράδυ ο στρατάρχης διέταξε την εκτέλεση 2,500 κόκκινων χωρίς δίκη με μόνη κατηγορία ότι ήταν κόκκινοι. Πολλοί είχαν βρεθεί απλά κατά τύχη η κατοικούσαν στα χωριά που είχαν καταλάβει οι κόκκινοι. Ο στρατάρχης αδιαφόρησε, απλά εκτελούσε!
Στη περίοδο του μεσοπολέμου η Φιλανδία ακροβατούσε σε τεντωμένο σκοινί. Από τη μια προσπαθούσαν να κάνουν τη
νεοσύστατη δημοκρατία να σταθεί στα πόδια της κάτω από τη σκιά του στρατάρχη που ήταν μόνιμα εκεί, να ξεχάσει έναν τρομακτικό εμφύλιο, να επιβιώσει μιας Ρωσίας που έκανε τα πάντα για να τους υπενθυμίζει ότι η εισβολή ήταν θέμα ωρών και μιας δύσης που σφύριζε αδιάφορα για την τέως ρωσική επαρχία που δεν την εμπιστευόταν έτσι κι αλλιώς.
Τότε η Φιλανδία με τον Mannerheim για μια φορά ακόμα πρωταγωνιστή στράφηκε στη μοναδική χώρα που μπορούσε να βοηθήσει και να καταλάβει όπως οι Φιλανδοί αντιλαμβάνονται τον κομουνιστικό κίνδυνο, την ναζιστική Γερμανία.
Οι ρώσοι νιώθοντας ότι η σύγκρουση με τη Γερμανία πλησίαζε και ξέροντας ότι η Φιλανδία θα ακολουθούσε την ναζιστική Γερμανία αποφάσισε για να υπερασπιστεί τα νότα της, να εισβάλει στην Φιλανδία αρχίζοντας με ένα βομβαρδισμό στο Helsinki. Ο ‘χειμερινός πόλεμος’ όπως τον αποκαλούν οι Φιλανδοί με αρχηγό του στρατού πάντα τον στρατάρχη Mannerheim ήταν μια λαμπρή νίκη για τους Φιλανδούς που αποκάλυψαν την τότε γύμνια του ρωσικού στρατού. Οι Φιλανδοί αναπτύξανε μορφή ανταρτοπολέμου μέσα στα δάση και φάνηκαν πολύ πιο εξοικειωμένοι με το κρύο και το χιόνι από τους Ρώσους. Τελειοποιήσανε τις βόμβες μολότοφ - αν και ανακάλυψη των Ισπανών κατά τον εμφύλιο πόλεμο, το όνομα το πήρε από τους Φιλανδούς προς τιμήν του τότε υπουργού εξωτερικών της Ρωσίας που πηγαινοερχόταν στη Φιλανδία με δήθεν ‘ειρηνικούς’ σκοπούς.
Μέχρι την ανακωχή οι ρώσοι μετράγανε χιλιάδες νεκρούς σε αντιστοιχία με τους Φιλανδούς που είχαν μόνο μερικές εκατοντάδες νεκρούς. Σημαντικό στοιχείο της εποχής. Με έντονο το συναίσθημα πατριωτικής ευθύνης πολλοί Φιλανδοί κόκκινοι καταθέτουν εθελοντικά τις κάρτες μέλους του παράνομου κόμματος και ζητάνε να πάρουν τη κάρτα των λευκών και να πάνε να πολεμήσουν. Ο Mannerheim ευγνωμονώντας τους, τους μαζεύει και ...τους φυλακίζει. Όσους προλαβαίνει μέχρι την ανακωχή τους εκτελεί και τους υπολοίπους μετά την ανακωχή τους στέλνει στη Ρωσία αφαιρώντας τους την φιλανδική ιθαγένεια. Από την άλλη πλευρά ο πάντα καχύποπτος Στάλιν συνεχίζει το έργο του Mannerheim εξορίζοντας τους περισσότερους στη Σιβηρία και μετά από λίγα χρόνια εκτελώντας τους!
Ο Χίτλερ δεν θα εισέβαλε στη Ρωσία αν δεν είχε την υποστήριξη της Φιλανδίας και είναι χαρακτηριστικό ότι όταν ξεκίνησε η επιχείρηση Μπαρμπαρόσα ο Χίτλερ την ανακοίνωσε λέγοντας: ‘Σήμερα οι Γερμανία με τους συντρόφους μας τους Φιλανδούς εισβάλαμε στη Ρωσία με σκοπό να σταματήσουμε τους μπολσεβίκους.’ Ο Χίτλερ εκτός Ιταλίας και Γαλλίας σε μια μόνο άλλη χώρα πήγε, στη Φιλανδία κάνοντας έκπληξη στον ‘μοναδικό του φίλο’ στρατάρχη Mannerheim για τα γενέθλια του!!! Τα γερμανικά στρατεύματα αναπτύσσονται κυρίως στη Λαπωνία κόβοντας κάθε δρόμο από τους Ρώσους για αντεπίθεση. Παράλληλα ο φιλανδικός στρατός εισβάλει στη Ρωσία με τη δικαιολογία ότι απελευθερώνει τους φιλανδόφωνους κάτοικους της Καρέλιας μέχρι τη λίμνη Ladoga. Κλείνοντας ταυτόχρονα κάθε διάδρομο πρόσβασης στην Αγια Πετρούπολη, τότε Λένινγκραντ. Οι Φιλανδοί κατά την προσφιλή τους μέθοδο διαστρέβλωσης της ιστορίας λένε ότι ποτέ δεν πειράξανε τη Ρωσία, πήραν μονάχα εδάφη που τους ανήκαν. Τώρα πως τους ανήκαν εδάφη αφού δεν υπήρχαν πριν από το 17 αυτό είναι μυστήριο για μένα, όσο για το τι έγινε στο Λένινγκραντ, η μοναδική διαφυγή και διάδρομος για να μπούνε τρόφιμα στη πόλη ήταν η λίμνη Ladoga, οι Φιλανδοί την αποκλείσανε μην αφήνοντας ούτε τον ερυθρό σταυρό να πλησιάσει με αποτέλεσμα οι πολιορκημένοι κάτοικοι να αρχίσουν να τρώνε τους νεκρούς τους σε μια πολύ σκοτεινή πλευρά της ιστορίας μας. Το πως νιώθουν οι Φιλανδοί αθώοι αυτό αποτελεί άλλο ένα μυστήριο για μένα.
Πολλά από αυτά δεν διδάσκονται στα σχολεία και αυτό που μαθαίνουν τα παιδιά είναι ότι οι ρώσοι τους επιτέθηκαν αδικαιολόγητα αλλά τους νίκησαν, πήγαν να ελευθερώσουν μέρη που είχαν χάσει και ο κακός ο Στάλιν τους τα ξαναπήρε πίσω και τέλος ότι οι Ναζί κάψανε την Λαπωνία. Αυτό που ξεχνάνε να πουν είναι ότι το 44 βλέποντας ότι ο Χίτλερ χάνει τον πόλεμο κάνανε ακόμα μια έξυπνη κίνηση. Παραιτήσανε τον Mannerheim και κλείσανε μυστικά συμφωνία με τους συμμάχους λέγοντας ότι θα μείνουν ανεξάρτητοι. Φυσικά τα γερμανικά στρατεύματα που βαρέθηκαν αποκλεισμένα στη Λαπωνία τα πήραν στο κρανίο και στη διαδρομή τους για λιμάνια κάψανε όλη τη Λαπωνία.
Ένας άλλος μύθος ήταν ότι οι Φιλανδοί ποτέ δεν πειράξανε εβραίους γιατί έτσι κι αλλιώς δεν υπάρχουν πολλοί που ζουν στη Φιλανδία, αυτά μέχρι πριν από πέντε χρόνια που κάποια επιζών από το Dahau έβγαλε ένα βιβλίο διαλύοντας αυτό το μύθο, μιλώντας για πάνω από 3,000 εβραίους που φορτωθήκαν στο λιμάνι του Helsinki και που οι περισσότεροι βρίσκονται κάπου στο πάτο της βαλτικής θάλασσας. Αποτέλεσμα του βιβλίου είναι να στηθεί ένα μικρό μνημείο στο λιμάνι που έρχονται τα εμπορικά πλοία, μην το βλέπουν και οι τουρίστες από τα κρουαζιερόπλοια, και να δοθεί μια λογική εξήγηση γιατί δεν υπάρχουν εβραίοι στη Φιλανδία όταν είναι γνωστό ότι μετά τους διωγμούς που είχαν δεχτεί στη Ρωσία πολλοί είχαν καταφύγει στη Φιλανδία.
Για να τελειώνω άλλο ένα μακρύ post, αυτά είναι στοιχεία που ΔΕΝ διδάσκονται στα σχολεία. Τα στοιχεία αυτά τα φέρανε στη δημοσιότητα μαζί με χιλιάδες άλλα μια ομάδα πανεπιστημιακών ιστορικών από το πανεπιστήμιο του Helsinki και Turku που παρ΄ όλη την ακαδημαϊκή τους φήμη υποχρεωθήκαν να εκδώσουν την μελέτη τους στα αγγλικά στην Αγγλία σε ένα βιβλίο που ΔΕΝ έχει μεταφραστεί στα φιλανδικά, σύμφωνα με το υπουργείο εσωτερικών γιατί θα διατάρασσε τη φιλανδική ενότητα. Το βιβλίο λέγεται “From Grand Duchy to a Modern State” και συγγραφείς είναι οι: Osmo Jussila, Seppo Hentila και Jukka Nevakivi. Παράλληλα ένα μυθιστόρημα του 50 “Under the North Star” του πολυβραβευμένου Vaino Linna που μεταφράστηκε για πρώτη φορά στα αγγλικά το 2001 μιλάει πολύ γλαφυρά για αυτά τα χρόνια. Είναι τριλογία και περιγράφει την ιστορία μιας οικογένειας αγροτών από την περίοδο της ανεξαρτησίας μέχρι το δεύτερο παγκόσμιο και ολοκληρώνεται με το πολυμεταφρασμένο, νομίζω και στα ελληνικά, βιβλίο με τίτλο “Unknown soldier” Αν μπορείτε να το βρείτε σας το συνιστώ ανεπιφύλακτα σαν ένα από τα καλύτερα βιβλία που έχω διαβάσει.
Τα τελευταία δυο χρόνια έχει αρχίσει μια έντονη συζήτηση για όλα αυτά τα γεγονότα και πιθανώς μετά από μια δεκαετία όταν θα έχουν πεθάνει και οι τελευταίοι πια πρωταγωνιστές της περιόδου να αρχίσει να διδάσκεται η αλήθεια. Προς το παρόν τα σχολεία διδάσκουν μια έντονα πατριωτική ιστορία που πολλές φορές αγγίζει τα όρια του εθνικισμού. Μην σας τρομάζει η λέξη, μην ξεχνάτε ότι η Φιλανδία τώρα χτίσει ιστορική και εθνική συνείδηση, μια πορεία που άλλες χώρες την κάνανε σε χιλιάδες χρόνια οι Φιλανδοί την κάνουνε σε 100 χρόνια.
Στα σχολεία ακόμα και σήμερα τα παιδιά διδάσκονται μια φράση που βρίσκεται και τοιχοκολλημένη σε πολλές αίθουσες. «Το να γεννηθείς στη Φιλανδία είναι σαν να έχεις κερδίσει το λαχείο!!!»
****************************
Ελπίζω μέσα στα παραπάνω στοιχεία να βρήκατε και μερικές απαντήσεις όσον αφορά το φιλανδικό μοντέλο εκπαίδευσης.
Ελπίζω ακόμα να καταλάβατε και γιατί ο κ. Μιχαηλίδης από την Ελευθεροτυπία είδε ότι ήθελαν οι Φιλανδοί και γι’ αυτό τον αθωώνω!!!
****************************
Αυτό το post δεν το έγραψα για να μιλήσω για την ιστορία της Φιλανδίας, άλλωστε είναι πολύ επιφανειακό και εάν πραγματικά ενδιαφέρεστε για την ιστορία, υπάρχουν βιβλία συμπεριλαμβανομένου και αυτού που ανέφερα παραπάνω για να διαβάσετε. Αυτά τα έγραψα περισσότερο για να σας δώσω μια ιδέα τι σημαίνει η συχνή μου υπογράμμιση ότι για να καταλάβεις τη Φιλανδία πρέπει να έχεις υπ’ όψη μια σειρά από κοινωνιολογικά, ιστορικά και κλιματολογικά δεδομένα.
Παράλληλα για όλους εμάς που μεγαλώσαμε στη περίοδο της δικτατορίας στην Ελλάδα υπάρχει μια ευαισθησία μέχρι που μπορεί να διαστρεβλώνεται η ιστορία ενός έθνους και κατά πόσο αυτό στερεί τους πολίτες από την πραγματική τους ταυτότητα. Η εικόνα των συνομηλίκων μου ναυτοπροσκόπων που σκίζαν και καίγαν τα σχολικά βιβλία με τις τραγωδίες του Σοφοκλή θα μείνει βαθιά χαραγμένη στη μνήμη μου και η έκφραση ‘για το καλό της πατρίδας’ θα προκαλεί πάντα την έντονη αντίδραση μου από όπου κι αν προέρχεται. Αυτό που με τρομάζει περισσότερο είναι ότι αυτοί οι ίδιοι συνομήλικοι μου κατά περιόδους παρουσιάζονταν σαν αντιστασιακοί και γίνονται και πιστευτοί, αλλά αυτά είναι μια άλλη ιστορία.
****************************
Τώρα βέβαια υπάρχουν και κάποιοι άλλοι λάτρεις του φιλανδικού μοντέλου όπως για παράδειγμα ο ειδικός επί των εκπαιδευτικών, συνεργάτης του ραδιοσταθμού alpha και αριστερός κωλογλείφτης του Λαμπρακη κ. Κατσικίσια παιδάκια που θα παρακαλούσα του φίλους μου συνδικαλιστές εκπαιδευτικούς να του πούνε χαιρετίσματα και ότι και η βλακεία έχει τα όρια της. Πρόβλημα της νοσούσας παιδείας στην Ελλάδα είναι και οι εκπαιδευτικοί και ο ίδιος αποτελεί λαμπρό παράδειγμα ανοησίας για να αποφύγω άλλες λέξεις που μου έρχονται τώρα στο μυαλό.
ovi magazine, ovi lehti, greece, finland, Φιλανδία
Σχόλια