The greener side

Είναι λιγότερο από μήνας που σε μια συζήτηση που είχα με τον Φοίβο για τη ζωή μας εκτός και εντός Ελλάδος και σε κάποια παρατήρηση που έκανα για ένα post που έβαλε στο site του μου απάντησε ‘...αν και θα προτιμούσα, τέτοια λόγια να μην γράφονταν ποτέ!’ Κάπως έτσι είναι και το σημερινό.

Στα blog του Φοίβου, της Σοφίας, της Krotkaya, του Μητσκου και άλλων θα βρείτε παρατηρήσεις που μιλάνε για την επιλογή που κάναμε, να ζούμε στο εξωτερικό και αρκετές φορές θα βρείτε comments που θυμίζουν το κλασικό ‘ποιον αγαπάς περισσότερο, το μπαμπά η τη μαμά’ που μας κάνανε σαδιστικά χοντρές θειες όταν ήμασταν τεσσάρων και πέντε χρονών και ανάλογα από τα ποια πλευρά της οικογένειας έρχονται εξαρτάται η σωστή απάντηση. Πολύ περισσότερο θα βρείτε να γίνονται συγκρίσεις και συχνά να μας βγαίνει σαν παράπονο για το τι μας λείπει από την Ελλάδα.

Αλλά για να ξεκινάμε με ένα - ένα. Η μαγική λέξη σε αυτή τη κατάσταση είναι η λέξη επιλογή. Εγώ δεν θα σας μιλήσω για το Παρίσι, το Λονδίνο, τις Βρυξέλες και το Βερολίνο αλλά για τη Φιλανδία που ζω. Ήταν επιλογή μου να έρθω να ζήσω εδώ και δεν ήταν έτσι απλό, βρήκα τη Φιλανδία στο χάρτη και αφού δεν είχα κάτι καλύτερο να κάνω ήρθα να ζήσω εδώ. Πριν μετακομίσω στη Φιλανδία είχα έρθει αρκετές φορές από μια βδομάδα μέχρι δυο μήνες σε διαφορετικές εποχές και είχα ενημερωθεί καλύτερα για τα αρνητικά της χώρας παρά για τα θετικά. Στο πρωτο μου ταξίδι το 86 στη Φιλανδία ενώ είχα έρθει με εισιτήριο για 10 μέρες, τη δεύτερη μέρα προσπαθούσα να βρω εισιτήριο να φύγω. Ήταν Νοέμβριος από τους κακούς Νοέμβριους με δυο μέτρα χιόνι και -30 έξω σε συνεχή χιονοθύελλα και αυτά στο Helsinki. Ούτε η καταγωγή της γυναίκας μου είναι ο λόγος για την επιλογή μου αφού την γνώρισα και παντρευτήκαμε στη Φιλανδία, για μεγάλη έκπληξη της φιλανδικής κοινότητας στην Αθήνα που έχουν γνωρίσει το ταίρι τους στη Ρόδο η τη Σαντορίνη!!!

Ούτε ήρθα στη Φιλανδία για να βρω το καλύτερο μέλλον δουλεύοντας στα ανθρακωρυχία. Απεναντίας έχω όλα τα απαραίτητα τυπικά προσόντα που μπορούσαν να μου εξασφαλίσουν ένα αντικειμενικά καλύτερο μέλλον στην Ελλάδα συν τις κατάλληλες γνωριμίες στις κατάλληλες θέσεις, σημαντικό προσόν για την ελληνική πραγματικότητα. Να η επόμενη λέξη κλειδί, ελληνική πραγματικότητα.

Η Σοφία σε ένα κείμενο καταπληκτικό λέει ‘στα 22 μου μπορούσα να δω πού θα ήμουν σε 10 χρόνια και δε μου άρεσε η bourgeois εικόνα που είδα. Στην Αγγλία δεν μπορώ να δω 10 χρόνια μπροστά αλλά τα 3 που βλέπω πολύ τα γουστάρω.’ Σε αυτό το κείμενο συμπεριλαμβάνει και τις δυο μαγικές λέξεις, η ελληνική πραγματικότητα κάνει τα πάντα προβλέψιμα με το χειρότερο τρόπο, από τον υπάλληλο στη τράπεζα που περιγράφει ο Derek μέχρι την αντίδραση ‘Εδώ που θα σε πάρουμε κοριτσάκι μου, με αυτά που θα σου μάθουμε εσύ πρέπει να μας πληρώνεις όχι εμείς’ που περιγράφει η Σοφία και την επιλογή που έκανε η ίδια.

Ψυχραιμία εδώ δεν είναι ο παράδεισος αλλά μέχρι ενός σημείου, σημαντικό για την καθημερινότητα μας, μας σέβονται. Κι άλλες λέξεις κλειδί. Καθημερινότητα και σεβασμός. Η καθημερινότητα μας δεν είναι γεμάτη μικρές και μεγάλες συγκρούσεις και υπάρχει σεβασμός στις ανάγκες σου, την ατομικότητα σου και τα θέλω σου. Σε ένα κείμενο ξέσπασμα σήμερα, το μορτάκι ζητάει αυτό ακριβώς.

Επανέρχομαι όμως στη λέξη επιλογή γιατί οι επιλογές μας είναι προσωπικές και η επιλογή του να ζήσουμε στο εξωτερικό με το όποιο κόστος είναι απλά η κορυφή του παγόβουνου, για να μην ξεχνάμε και που βρίσκομαι. Έχω φίλους που η μόνη μετακίνηση που κάνανε ολόκληρη ζωή ήταν από το σπίτι των γωνιών τους στο από κάτω διαμέρισμα όταν παντρευτήκαν. Που το να μετακομίσουν από το Παγκράτι στη Καλλιθέα τους φαίνεται αδύνατο χρησιμοποιώντας τις ποιο απίθανες, για μένα τουλάχιστον, δικαιολογίες. Εμείς οχι απλά μετακομίσαμε χώρα αλλά και σε πολλά πράγματα ενσωματωθήκαμε στη χώρα που μετακομίσαμε. Όχι γιατί ο τάρανδος είναι πιο νόστιμος από το σουβλάκι αλλά γιατί στη Φιλανδία οι άνθρωποι τρώνε τάρανδο και οχι σουβλάκι. Αποκτήσαμε νέες εμπειρίες, ακόμα και αλλάξαμε ιδέες για πολλά πράγματα που κάποτε ήταν μύθοι για μας για θέματα και εντός και εκτός της Ελλάδας.

Εμπειρίες, άλλη λέξη κλειδί στην επιλογή μας. Για τους περισσότερους από εμάς εμπειρίες καθοδήγησαν την επιλογή μας που δεν είναι με κανένα τρόπο απαραίτητο να είναι κοινές. Εγώ δεν αντέχω την συμπεριφορά των υπαλλήλων στις δημόσιες υπηρεσίες. Ο Derek έζησε μια περιπέτεια, που κάπως συνεχίζεται από την ελληνική πλευρά με τράπεζες. Όταν μιλούσε μαζί τους στην Ελλάδα τον ρώτησα γιατί ήταν τόσο ευγενικός μαζί τους και μου είπε, ‘θέλεις τώρα να κάνουν 5 χρόνια να μου στείλουν τα λεφτά μου;’ Δεν ήξερα τι να του πω. Ρε συ ο υπαλληλάκος θα κρατήσει τα λεφτά σου και θα σε αφήσει σε μια ξένη χώρα κοντά στο Βόρειο Πόλο χωρίς σπίτι; Με πολύ κόπο κράτησα τη ψυχραιμία μου να μη τα βάλω μαζί του αν και στη συνέχεια του τα έψαλα. Του τα έψαλα γιατί και ο ίδιος με τον τρόπο του είναι συμμέτοχος σε αυτή τη συμπεριφορά. Και αυτό είναι κάτι ακόμα που δεν αντέχω, το φαύλο κύκλο που όλοι είναι συμμέτοχοι και όλοι σηκώνουν τα χέρια ψηλά.

Αυτό εντάσσεται στη καθημερινότητα και θα μπορούσα να αναφέρω δεκάδες παραδείγματα αλλά οι περισσότεροι ξέρετε πολύ καλά γιατί μιλάω. Ε, λοιπόν αυτή η καθημερινότητα κάνει τη διαφορά.

Αυτό που δεν έχετε καταλάβει οι περισσότεροι είναι ότι αυτό που στη πραγματικότητα μας λείπει από την Ελλάδα είναι οι φίλοι μας, και το φίλοι με την ευρύτερη έννοια γιατί νιώθω αρκετά τυχερός πιστεύοντας ότι έχω δημιουργήσει φίλους και εδώ μέσα. Αν ρωτήσετε τους Φιλανδούς που ζουν στην Αθήνα, θα σας πουν ότι αυτό που τους λείπει περισσότερο είναι η sauna που συνοδεύεται με μπάνιο στη παγωμένη λίμνη, με makara και koskenkorva. Αυτό που δεν θα θυμηθούν να σας πουν είναι ότι όλα αυτά δεν τα κάνουν μόνοι τους αλλά είτε με την οικογένεια η με φίλους. Και βέβαια θα ήθελα καλιτσούνια με σπανάκι αλλά τι να τα κάνω μπροστά μου; Θα ήθελα να έχω καλιτσούνια με σπανάκι και κρασάκι αλλά και τους φίλους μου, την Αννούλα, τον Θάνο και το Φοίβο και να αμπελοφιλοσοφούμε.

Τώρα βέβαια με το ίντερνετ τα πράγματα είναι πολύ καλά, για φανταστείτε τότε που εγώ με το Φοίβο στέλναμε κάρτες στους δικούς μας και επιστρέφαμε στην Ελλάδα πριν φτάσουν οι κάρτες. Οι φίλοι μας σιγά σιγά χάνονται και είναι φυσιολογικό, η αλλάζουν αλλά εμείς δεν είμαστε εκεί να δούμε αυτή την αλλαγή και στο τέλος χανόμαστε. Από εδώ είναι δύσκολο να κάνεις καινούργιους φίλους στην Ελλάδα. Μην ξεχνάτε, ότι και να γίνει είμαστε Έλληνες και όσο και αν ενσωματωθούμε με Έλληνες καταλαβαινόμαστε καλύτερα. Όχι γιατί μόνο οι Έλληνες έχουν τσαμπουκά και φιλότιμο και είναι και γλεντζέδες, οι Φιλανδοί ακριβώς το ίδιο το λένε sisu, απλά κάποια πράγματα είναι πέρα από λέξεις που μόνο στα ελληνικά μπορούμε να αντιληφθούμε και ναι καταλαβαίνω τι σημαίνει sisu, αλλά ποτέ δεν θα το νιώσω όπως ένας Φιλανδός.

Όσο για το λόγο που μιλάω για τη Φιλανδία είναι όπως είπαμε και πριν ‘ποιον αγαπάς πιο πολύ...’ και εδώ στη Φιλανδία μιλάω συχνά για την Ελλάδα. Το 2003-2004 έγραψα τα πιο επιθετικά άρθρα που έχω γράψει ποτέ και ξέρω ότι δυο από αυτά δημοσιευτήκαν και σε ελληνικές εφημερίδες, προσπαθώντας να αντιμετωπίσω αυτή την υστερία με τους ολυμπιακούς αγώνες και την ‘ελληνική νοοτροπία’ Το πιο τρελό ήταν ότι σε προσωπικό επίπεδο ήμουν εναντίον γιατί θεωρούσα και θεωρώ ότι έτσι όπως έχουν γίνει οι ολυμπιακοί αγώνες ο μόνος που κερδίζει είναι η coca cola και οι εταιρίες αναβολικών και ο μόνος που χάνει είναι η διοργανώτρια χώρα. (με μια εξαίρεση φυσικά αλλά αυτά είναι άλλη ιστορία)

Στην Αθήνα που ξέρω υπάρχει μια αρκετά μεγάλη κοινότητα βόρειο-ευρωπαίων ξένων που κάναν μια ανάλογη προσωπική επιλογή, το τονίζω προσωπική επιλογή που εξαρτάται από τα θέλω τους και τις προσωπικές τους εμπειρίες και αυτό που εγώ δεν αντέχω εκείνοι το λατρεύουν.

Και για να απαντήσω και στο μορτάκι και στον smithako αυτή δεν είναι η greener side απλά η άλλη πλευρά που αφήσαμε είναι για μας darker, και όπως πολλές φορές έχω αναφέρει υπάρχουν και εδώ προβλήματα και σαν ξένοι αντιμετωπίζουμε κάποια παρά πάνω ή διαφορετικά προβλήματα απλά ας πούμε ότι σε σχέση με άλλους ξένους εμείς θεωρούμαστε ξένοι πρώτης κατηγορίας και αυτό είναι ...μια παρηγοριά!!!

Σας ευχαριστώ για τη φιλία σας.

ovi magazine, ovi lehti, Finland, Φιλανδία