Πως και έφυγα

Την Σουηδία και ειδικά την Στοκχόλμη, την αγάπησα από τον πρώτο μήνα που βρέθηκα να ζω εδώ. Δεν είχε αυτό το δραματικό που ερωτεύτηκα την Φιλανδία με το καλημέρα αλλά μετά από δεκάδες απογοητεύσεις έφτασα στο σημείο να την σιχαθώ, ήταν πολύ απλά τα πράγματα. Φαντάζομαι μεγάλο ρόλο και καθαρά σημειολογικό έπαιξαν δυο πράγματα, πρώτον η ηλικία μου και δεύτερο (φυσικά) η Φινλανδική εμπειρία.

Η ηλικία. Περίεργη συζήτηση και ελπίζω να γίνω κατανοητός. Έχω ζήσει μια πολύ “ενδιαφέρουσα” ζωή που με έχει ταξιδέψει από την Ιαπωνία μέχρι την Κούβα και από τη Μποτσουάνα μέχρι την Λαπωνία. Σε πολλά από τα μέρη που βρέθηκα δεν πέρασα “τουριστικά” κι ούτε έμεινα σε ξενοδοχείο με πισίνα για μια βδομάδα. Σε μερικά μέρη είδα την πιο σκοτεινή τους πλευρά, όπως για παράδειγμα δεν έχω “όμορφες” αναμνήσεις από την Βραζιλία. Είδα τις τενεκεδουπόλεις της Βραζιλίας και της Κολομβίας, τα ψαράδικα νησιά της Ινδονησίας και τη ζούγκλα στις όχθες του ποταμού Γουάρι στην Νιγηρία. Σκαρφάλωσα στο Κιλιμάντζαρο και ήπια παγωμένο νερό σε πηγή στη Σιβηρία. Έχω κοιμηθεί σε γρασίδι, σε άμμο, σε κουρελούδες, σε παγκάκι, σε καρέκλες κλειστού εστιατορίου, όλα μέρος της περιπέτειας αλλά στα μέσα των πενήντα μου και με την υγεία μου να έχει ήδη χτυπήσει καμπανάκι τα θέλω μου έχουν αλλάξει ριζικά. Τώρα θέλω πολυθρόνα και καναπέ, θέλω βιβλίο και Bill Evans στο στερεοφωνικό. Θέλω να ξεκουραστώ γιατί νιώθω πολύ κουρασμένος από όλη αυτή τη καύση αδρεναλίνης.

Αυτό είναι το μισό μέρος, το άλλο μισό είναι ότι νιώθω και πολύ κουρασμένος ψυχικά. Και δεν ήταν μόνο το διαζύγιο μου που με κούρασε ήταν και το γεγονός ότι μια σειρά λάθος επιλογών οδήγησαν σε έναν λάθος γάμο και σε ένα λάθος διαζύγιο. Αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία. Αυτό που έχει σημασία ήταν ότι ένας κύκλος είχε τέλειωσε με την αναχώρηση μου από τη Φιλανδία, – πολύ μεγαλύτερος από την χώρα – ο τρίτος μου κύκλος και ήμουν έτοιμος για τον τέταρτο και πιθανώς τον τελευταίο μου κύκλο.

Η Φιλανδική μου εμπειρία δεν είναι εύκολο να εξηγηθεί μέσα σε μερικές παραγράφους γιατί χρειάζεται και μια ανάλυση που έχει να κάνει με την ιστορική και κοινωνική ταυτότητα της χώρας. Απλοποιώντας τα πράγματα στο έσχατο αυτό που μπορώ να πω είναι ότι από ένα σημείο και υστέρα ο μεγάλος αδερφός, το Φιλανδικό κράτος, και εγώ είχαμε προβλήματα οριοθέτησης των σχέσεων μας. 

Κοιτάξτε, για τους Φινλανδούς τα πράγματα είναι απλά, έχουν γεννηθεί και μάθει να ζουν με τον μεγάλο αδερφό και δεν βλέπουν άλλο τρόπο ζωής. Από την άλλη οι περισσότεροι μετανάστες και δη οι πρόσφυγες, νιώθουν έως ευγνωμοσύνη για τον μεγάλο αδερφό που καλύπτει όλες τις ανάγκες τους. Εγώ όμως κατάλαβα γρήγορα ότι τίποτα δεν ήταν “δωρεάν”, υπήρχε αντίτιμο που εγώ δεν ήμουν διατεθειμένος να πληρώσω κι αυτό ...δεν υπάρχει στη Φιλανδία, δεν είναι αποδεκτό από τον μεγάλο αδερφό και φροντίζει να στο δείξει. Και όλα αυτά σε συνδυασμό με την άνοδο των Αληθινών/Γνήσιων Φιλανδών έκαναν τη ζωή μου καφκαϊκά εφιαλτική.

Από την άλλη – και φαντάζομαι εδώ πάλι παίζει ρόλο η ηλικία μου – στη Στοκχόλμη βρήκα ένα μικρό ...Λονδίνο όπως ήταν το Λονδίνο που εγώ αγάπησα στις αρχές του ‘80. Ένα μαζεμένο, ελεγχόμενο Λονδίνο, πολύχρωμο και με πολλαπλά κέντρα ενδιαφέροντος, με έντονη πολιτιστική κληρονομιά αλλά όλα σε αποστάσεις βατές ακόμα και με το ...μπαστούνι. Α, ναι. Το μπαστούνι, το νέο ...εξάρτημά μου, το νέο μου γκατζετάκι!

Η Στοκχόλμη και γενικά η Σουηδία που σταδιακά ανακαλύπτω, μου προσφέρει αυτή την ησυχία και ηρεμία που αποζητώ σε αυτό τον κύκλο της ζωής μου.