Η Σουηδία και ο κοροναϊός

Σήμερα το κεντρικό νοσοκομείο της Στοκχόλμης ανακοίνωσε ότι ο τελευταίος ασθενής με κοροναϊό, πήρε εξιτήριο. Περίεργη κατάσταση! Τη στιγμή που όλη η Ευρώπη νιώθει το δεύτερο κύμα του ιού και η Ελλάδα έχει αρχίσει να μετράει θανάτους, η ...επιπόλαιη και επικίνδυνη Σουηδία την βγάζει καθαρή ...χτύπα ξύλο.

Γιατρός δεν είμαι αλλά θα προσπαθήσω να αναφέρω πως εγώ τουλάχιστον έχω καταλάβει ότι έχει εξελιχτεί η κατάσταση στη Σουηδία.

Το πρώτο που πρέπει να καταλάβουμε είναι ότι στη Σουηδία καμιά κυβερνώσης δεν μπορεί να απαγορεύσει τη συνεύρεση ατόμων ή να επιβάλλει κάποιας μορφής λοκντάουν γιατί απαγορεύεται από το σύνταγμα και έχει να κάνει με παλιές εμπειρίες των Σουηδών, χαμένες στους προηγούμενους αιώνες.

Δεύτερο είναι το γεγονός ότι οι Σουηδοί έχουν μεγάλη εμπιστοσύνη στο υγειονομικό τους σύστημα, σε σημείο υπερβολής και μάλλον πιστεύοντας και οι ίδιοι τους μύθους που έχουν δημιουργηθεί γι αυτό. Η σχιζοφρένεια είναι ότι από προσωπική εμπειρία και σε σύγκριση με το υγειονομικό σύστημα τεσσάρων άλλων χωρών που έχω ζήσει (συμπεριλαμβανομένου του επίσης διάσημου Φιλανδικού) είναι πραγματικά το καλύτερο. Αλλά – και είναι μεγάλο το αλλά – μακριά από το τέλειο.

Το τρίτο και στην περίπτωση το πολύ σοβαρό αλλά δύσκολο να κατανοηθεί από τους ...νότιους Ευρωπαίους γιατί έχει να κάνει με κοινωνικές συνθήκες και κοινωνικά αποδεκτά. Είναι όμως πολύ “διαδεδομένο” στη Σκανδιναβία και γενικά την Βόρεια Ευρώπη και είναι το γεγονός ότι όταν κάποιος φτάσει σε μια ηλικία που αδυνατεί να ανταπεξέλθει με την καθημερινότητα του τότε πάει - τις περισσότερες φορές ακόμα και εθελοντικά - σε οίκο ευγηρίας.

Τώρα όλα είναι θέμα προοπτικής και εικόνων. Με το που έγραψα οίκο ευγηρίας φανατιστήκατε το γηροκομείο Αθηνών, με θαλάμους των δώδεκα κρεβατιών και με γέρους να βογκάνε όλη την ώρα βρώμικοι και απεριποίητοι. ΟΧΙ! Μιλάμε για συγκροτήματα πολυκατοικιών με μικρά διαμερίσματα των 30 και 50 τετραγωνικών σε στιλ στούντιο, με μικρο σαλονάκι και κουζινούλα και που σου επιτρέπουν και τα έπιπλα σου αλλά κυρίως την ανεξαρτησία σου. Και βέβαια αυτά “μεγαλώνουν” ανάλογα με τα πόσα διαθέτεις ο ίδιος (μέσω της σύνταξης ή της “βοήθειας” από παιδιά). Έχω γνωστή που μόνο για φτωχή δεν μετράει κι έχει την μητέρα της σε ανάλογο διαμέρισμα που είναι μεγαλύτερο από αυτό που ζω εγώ.

Συν και το πολύ πολύ σημαντικό, υπάρχει ειδικευμένο υγειονομικό προσωπικό που ελέγχεται πολύ συχνά από το κράτος, έτοιμο να καλύψει άμεσα την κάθε σου ανάγκη. Όταν πρωτομετακόμισα στο σπίτι που μένω δίπλα μου έμενε ένα πολύ χαριτωμένο ζευγάρι άνω των 80 που συχνά μας έλεγε για τις διακοπές τους στην Ελλάδα και πως πίνανε ούζο. Είχα περάσει υπέροχα μαζί τους και μάλιστα η γυναίκα ήταν σκηνοθέτης, γνωστή στη Σουηδία για τη δουλειά που είχε κάνει για την κρατική τηλεόραση με την ...Πίπη τη Φακιδομύτη. Στην προσωπική μου αρχή σε μια νέα χώρα με είχαν κάνει να νιώσω καλοδεχούμενος με τον πιο ζεστό τρόπο. Μετά από τρία χρόνια όμως οι ίδιοι από μόνοι τους “μετακομίσανε” σε οίκο γιατί αυτός είχε αρχίσει τα πρώτα συμπτώματα άνοιας κι εκείνη είχε σοβαρά προβλήματα με αθροιστικά και την καρδιά της. Κανένα δράμα, καμία περίεργη ιστορία. Απεναντίας τα παιδιά τους τους βοήθησαν στη μετακόμιση και μας έκαναν και αποχαιρετιστήρια δώρα.

Έχοντας λοιπόν αυτό υπ’ όψη και σε συνδυασμό με την φήμη του συστήματος όλοι ένιωσαν “σίγουροι” ότι εντάξει θα πεθάνουν κάποιοι αλλά οι περισσότεροι θα το “περάσουμε” ελαφρά. Συν ότι η καθημερινότητα των πολλών δεν θα μπει σε κόμμα και η οικονομία δεν θα πληγωθεί.

Και μερικά ίσχυσε. Εκεί που δεν ίσχυσε ήταν σε αυτούς ακριβώς τους οίκους ευγηρίας που τελικά αποδείχτηκε ότι το μεν σύστημα πολύ καλό, οι δε άνθρωποι που το λειτουργούσαν ...άνθρωποι Και έγιναν θανατηφόρα λάθη. Σε σημείο που το σχεδόν 70% των θυμάτων του κοροναϊού να βγει από αυτούς τους οίκους ευγηρίας

Η Σουηδική κυβέρνηση και οι υπεύθυνοι γιατροί σταθήκαν στο ύψος τους. Χωρίς απαγορεύσεις και πρόστιμα ενημέρωναν συνέχεια το κοινό, μιλούσαν για το σωστό πλύσιμο των χεριών, τις μάσκες και τις αποστάσεις, ένα μεγάλο μέρος των εργαζομένων που μπορούσε άρχισε να δουλεύει από το σπίτι και ακόμα και στο σουπερμάρκετ μπήκαν προστατευτικά και απολυμαντικά από την αρχή.

Αυτή τη στιγμή γίνεται έρευνα για το τι συμβαίνει με τους οίκους ευγηρίας και είμαι σίγουρος ότι αφενός θα βρεθούν ένοχοι που θα τιμωρηθούν, αφετέρου θα βελτιωθούν καταστάσεις. Στο μεταξύ όμως πάνω από 5,000 άνθρωποι έχουν πεθάνει με το μεγάλο ποσοστό να έρχεται από οίκους ευγηρίας και αυτό από μόνο του είναι μεγάλο θέμα για το μέλλον και του συστήματος των οίκων ευγηρίας αλλά και για την εμπιστοσύνη που έδειχναν οι Σουηδοί στο σύστημα υγείας της χώρας.

Το ξέρω, το απλοποίησα πολύ αλλά φαντάζομαι ότι έγινα ...κατανοητός με την ελπίδα ότι πραγματικά δεν θα δούμε δεύτερο κύμα θανάτων στη Σουηδία.