Περί βιβλίων και βιβλιοθηκών

Τα τελευταία χρόνια δυστυχώς δεν έχω την πολυτέλεια που απολάμβανα πριν από αρκετά χρόνια. Την εβδομαδιαία βόλτα στα κεντρικά βιβλιοπωλεία της Αθήνας. Παρουσιάσεις νέων βιβλίων στη στοά του βιβλίου, ξεφύλλισμα στα βιβλιοπωλεία της Σόλωνος και τελειώνοντας στη καταπληκτική ¨Ενδοχώρα¨ με την γάτα μόνιμα στη βιτρίνα. Φαντάζομαι στα χρόνια που περάσανε αυτή η γάτα δεν θα υπάρχει πια αλλά και εκείνη τη περίοδο που πήγαινα εγώ δεν ήμουν σίγουρος αν ήταν πάντα η ίδια γάτα.

Τώρα η Φιλανδία είναι μια διαφορετική ιστορία. Υπάρχουν μερικά καλά βιβλιοπωλεία αλλά σίγουρα τα αγγλικά βιβλία που φέρνουν είναι κυρίως best sellers, πράγμα λογικό μιας και η χώρα είναι έτσι και αλλιώς δίγλωσση και τα πάντα σχεδόν εκδίδονται σε δυο γλώσσες, δεν θα νοιαζόταν για τους αγγλόφωνους. Υπάρχουν βέβαια και οι δημόσιες βιβλιοθήκες, καμιά απολύτως σχέση με Ελλάδα. Η δανειστική βιβλιοθήκη στην Pasila έχει πάνω από 3,000 τίτλους ελληνικών βιβλίων στα ελληνικά. Έτσι οι δημόσιες βιβλιοθήκες έχουν κάπως αντικαταστήσει τη βόλτα μου στα βιβλιοπωλεία.

Το να παίρνεις βιβλία από τη δημόσια βιβλιοθήκη δημιουργεί μια παράξενη σχέση. Στην αρχή παίρνεις βιβλία σύγχρονα, μετά αρχίζεις να παίρνεις κλασικά και στο τέλος παίρνεις όλα αυτά που πάντα ήθελες να διαβάσεις και ποτέ δεν είχες την ευκαιρία μιάς και ποτέ δεν θα αγόραζες Ντίκενς αν δίπλα του βρισκόταν το τελευταίο βιβλίο του Patterson. Εδώ πρέπει να σημειώσω ότι δεν έχω ιδέα πόσο στοιχίζουν τα βιβλία στην Ελλάδα αλλά εδώ στη Φιλανδία ένα βιβλίο οχι τελευταία έκδοση και σε paperback έκδοση κοστίζει από 10 – 25 ευρώ.

Σημειωτέον ότι η διάρκεια που μπορείς να κρατήσεις ένα βιβλίο είναι ένας μήνας και είναι δωρεάν. Ο αριθμός των βιβλίων που μπορείς να πάρεις κάθε φορά είναι 20. παράλληλα σε κάθε δημόσια βιβλιοθήκη λειτουργεί και δανειστική δισκοθήκη που συμπεριλαμβάνει CD και δίσκους βινυλίου καθώς και DVD ή τις κλασικές βιντεοκασέτες. Επειδή φαντάζομαι ότι η επομένη ερώτηση θα είναι πόσο ενημερωμένες είναι αυτές οι βιβλιοθήκες θα σας φέρω ένα παράδειγμα. Τον τελευταίο δίσκο των U2 τον βρήκα στη βιβλιοθήκη μόλις τέσσερις μέρες μετά την κυκλοφορία του. Από κει και πέρα φανταστείτε. Έχω βρει καταπληκτικά Jazz CD με μοναδικές ζωντανές ηχογράφησης που είμαι σίγουρος ότι ακόμα κι αν τα έψαχνα δεν θα τα έβρισκα. Σημαντικό. Σύμφωνα με τη νομοθεσία μπορείς να αντιγράψεις δίσκο για προσωπική χρήση. Όταν ήρθα στη Φιλανδία είχα γύρω στα 3,000 CD και 1,000 δίσκους βινυλίου. Τώρα ...έχω χάσει το λογαριασμό. Και προς το παρών είμαι προσεκτικός!!!

Δημόσιες βιβλιοθήκες υπάρχουν παντού στη Φιλανδία και στα μέρη που δεν υπάρχει όπως σε απομακρυσμένα χωριά ή σε απομακρυσμένα μέρη της Λαπωνίας υπάρχει κινητή βιβλιοθήκη, ένα αρκετά μεγάλο πούλμαν διαμορφωμένο σε βιβλιοθήκη.

Δυστυχώς η φιλανδική κυβέρνηση πριν από ένα χρόνο ανακοίνωσε την ανάγκη περικοπών και μαντέψτε ποιο είναι το πρωτο θύμα. Ευτυχώς και για πρώτη φορά όσο καιρό είμαι εδώ ο κόσμος αντέδρασε και ακόμα δεν έχουν εφαρμόσει κανένα μέτρο γιατί σκεφτόντουσαν να αρχίσουν μειώνοντας τις κινητές βιβλιοθήκες.

Τελικά ξεκίνησα να γράφω για το πόσο μου λείπουν οι βόλτες μου στα ελληνικά βιβλιοπωλεία και κατέληξα σε ένα ύμνο για τις φιλανδικές βιβλιοθήκες. Αλλά ίσως αυτό να εξηγεί γιατί οι Φιλανδοί να είναι ο λαός που διαβάζει περισσότερο στον κόσμο, γιατί τα βιβλία προσφέρονται δωρεάν. Και τέλος οι βόλτες μου στα βιβλιοπωλεία της Αθήνας μου λείψαν γιατί ήταν ιεροτελεστία που κατέληγε συνήθως σε ουζάκι στη Δεξαμενή το καλοκαίρι ή στη Πλάκα το χειμώνα.

*****************************************

Συνεχίζω να διαβάζω και να ακούω τα όσα συμβαίνουν στην Ελλάδα με το έγκλημα το μικρού παιδιού. Τα μέσα ενημέρωσης έχουν μεταμορφωθεί σε κανίβαλους χωρίς φραγμό. Και αυτό είναι τρομακτικό και σε κάνει να αναρωτιέσαι αν τελικά υπάρχει πραγματική ενημέρωση στην Ελλάδα.